Torna ayaklı oyma motifli kolçaklı sandalye
Klasik
mobilyalar çok eski dönemlerden beri kullanılmaktadır. Eski dönemlerde
mobilyalar ya krallar için özel olarak yapılmış ve dönemin kralının adını
almış, yada dönemin zengin kesimi tarafından kullanılmıştır. Klasik mobilyanın
bir kısmına ise mobilya stilinin tasarımcısının ismi verilmiş ve bu isimle
anılmaya başlanmıştır. Bu mobilyalar kısmen birbirinden etkilenmişlerse de her
birinin kendine has stil ve özellikleri vardır.Klasik
mobilyanın kullanıldığı dönemde ağaç malzemenin çok olması nedeniyle bütün
mobilyalar ağaç malzemeden yapılmıştır. Genellikle meşe, maun, abanoz, ceviz,
kayın ve ıhlamur kullanılmıştır.
Klasik mobilyada el
işçiliği fazla olduğundan dolayı mobilya üretimi sınırlı ve az sayı da
olmuştur. Genellikle bütün mobilyalar oymalıdır, mobilyalarda süslemeler
ağırlıktadır. Klasik mobilyada geometrik şekil ve tabiat resimleri işlenmiştir.
Döşemelerde genellikle doğal gereçler kullanılmıştır. Klasik mobilyada ölçüler
farklı olabilmektedir. Krallara ve dönemlere özgü stiller geliştirilmiştir (Rönesans
mobilyası, Adam, Loui stili vb.). Klasik mobilyada gösteriş ve ihtişam ön
plandadır.
Klasik mobilya stili,
bugün hala herşeyin en ince ayrıntısına kadar düşünüldüğü, detaylarla şıklığın
ve görkemin yakalandığı bir stildir. Sehpası, konsolu, aynası, aksesuarları
birbirinden ayrılmaz parçalardır. Bu parçalarda öne çıkan en önemli özellik
ahşap olmasıdır. Geçmişi günümüze taşıyan klasik mobilyalar evlere ve
işyerlerine sıcak bir hava katarken; bol oyma, süsleme ve yoğunluklar da
sofistike bir zevki evinize taşır. Bu tarz mobilyaların en önemli özelliği el
işçiliğiyle yapılan motifler, süslemeler ve abartılı oymalardır. Renk ve
cilasının seçimi de büyük bir özen ve titizlikle yapılır ki, mobilyaların
güzelliği ve özelliği daha da ön plana çıksın. Klasik mobilya işlemelerinde
geometrik şekiller, tabiat resimleri ağırlıktadır. Bu motifler Avrupa’ya mal
olsa da kökenleri o güne kadar yaşamış başka kültürlere aittir. Kenar oymalar
aslında Anadolu’dan gelmektedir. Badem oymaları Selçuklu kökenlerinden gelirken,
İngiliz çay sehpaları ise Hint kültüründen gelmektedir. Bu tarz da kültürlerin
harmanlanıp paylaşılmasıyla ortaya çıkmış gizemli ve prestijli bir türdür.
Bugüne kadar zarafet ve aristokrasiyle birleşen klasik mobilyalar asırlardır
önemini ve özelliğini korumuştur
Klasik oyma taçları olan göbekli kapaklı yapılmış muhteşem vitrin ve kitaplık
KLASİK MOBİLYADA BAŞLICA STİLLER
1.Barok Mobilya Stili (1600–1720) Barok sanatı, Rönesans dönemi sonunda, yani XVI. yüzyılın ilk
yarısında özellikle Avrupa’nın Katolik ülkelerinde dinsel konuları etkileyici
bir şekilde yansıtan, tümüyle eğri çizgilere ve bol figürlü biçim anlayışına
dayanan doğmuştur. Barok sanatı daha çok saray halkının dolayısıyla ülke
idarecilerinin tutumunun abartmalı bir ürünüdür. Rönesans’ın yüzeyde ince
süslemeciliğine karşı, Barok’un amacı şaşırtmak , göz kamaştırmak ve saray debdebesini
göstermektir. Barok mobilya sanatının başlıca özelliği üst görünüşlerde
genellikle dairesel dönüşlü köşeler, ön ve yan görünüşlerde iç ve dış bükey
yüzeyler, çok süslü ve kıvrımlı oymalar olarak özetlenebilir. Barok sanatı
Avrupa’nın Katolik ülkelerinde kolayca benimsenirken, Fransa’da sosyal ve
kültürel nedenlerle bir süre gecikmeyle, sadeleşerek, sarayın eğilimine dönük,
kralların adları ile anılan Louis’ler dönemine geçilmiştir. XII. Louis stili
mobilya, gerçek Louis stillerine bir geçiş dönemi iken XIII. Louis stili, barok
sanatının Fransa’da yeni bir anlayışla şekillenmesidir. Bu akım büyük ölçüde
İtalyan ve daha sınırlı olarak İspanyol Rönesanssından etkilenmiştir. Kapılara
arabesk oymalar yapılmış, tavanlar çoğunlukla ceviz ağacı ile kaplanmıştır.
Mobilya genellikle ağaç malzemedendir. Yatak tavanları sarmal ve tespit ayaklı
sütunlar üzerine yerleştirilmiştir. Dolaplar, motiflerle süslü çekmecelere
bölünmüştür. Bu dönemde kabine ve konsollar ilgi gören mobilya türlerindendir.
İlk olarak elbise asılabilen dolaba da bu dönemde rastlanmaktadır. Barok
mobilya sanatını temsil eden asıl stil, XIV Louis (1638-1715) dir. Bu stildeki
belli başlı özellik, oturma mobilyasındaki ayakların eğmeçli, arkalıkların
yanlarda düz, üstte çoğunlukla simetrik taçlı, köşelerinin yuvarlak oluşudur.
Ayakların üst kısmı kabartma yaprak oymalıdır. Kayıtların oymasında bazen
simetri görülmemektedir. Arkalıkları yuvarlak okuma koltukları yaygındır.
Yüksek arkalıklı koltuklar, kolçaksız sandalyeler ve tabureler bu dönemde yaygınlaşmıştır.
En çok kullanılan ağaç türleri ceviz ve meşedir
Yukarıda bulunan vitrinli kitaplığın çalışma masası
2.Rokoko Mobilya Stili
(1729–1780) Rokoko üslubu ilk
olarak Fransa’da XV. Louis döneminde benimsenmiştir. Rokoko, karışık ve
dolambaçlı çizgiler, kabartmalı yüzeyler, derin oymalar, canlı ve kontrast
renkler ile göz kamaştıran bir üslup olarak mobilyaya yansımıştır. Duvarlar çok
ince oymalı lambriler ile kaplanmıştır. Mobilya yüzeylerine gül ağacından kakma
çiçek süsleri, lake üzerine boya ile uzak doğu konuları işlenmiştir.
Karyolaların yanına komodin, tuvalet masası ve değişik boyda masalar
konulmaktadır. Kolçakları kumaşla kaplı divanlar, berjer koltuklar, merkiz ve
şezlonglar bu dönemde ortaya çıkmıştır. 1750 yıllarına doğru Osmanlı denilen
sedirler, iki başuçlu hasır örgülü kanepe-divanlar (turkuvaz) moda olmuştur.
XV. Louis stili mobilyanın özellikle koltuk ve sandalyeleri günümüzde de çok
beğenilen ve uygulanan tiplerdir. Ölçü, biçim ve süsleme bakımından son derece
dengeli ve uyumlu görünüşü bulunmaktadır. Rokoko stili mobilyada oyma, kabartma
ve taçlar simetrik olup koltuk, kanepe, sandalyelerde oturma ve arkalık
yüzeyleri için özel kumaşlar dokunmuştur. Ayaklar eğmeçli ve kenarları
fitillidir. Ayak sırtları çoğunlukla yaprak ve bazen de çiçek kabartmalıdır.
Kayıtlar, ayak eğmeci ile köşe yapmadan geniş bir yayla birleşir. Ön ve yan
kayıtların ortasında simetrik taçlar bulunur. Kolçaklar üç yönden de
eğmeçlidir. Kolçak üstleri hafif dolgulu olarak kumaşla kaplanmıştır.
Arkalıklar yanlarda ve üstte uyumlu eğmeçlerle şekillenir. Arkalık ortasında
çoğunlukla simetrik bir taç bulunur. Ağaç malzeme olarak Barok dönemde
kullanılanların dışında gül ağacı ve palisander de kullanılmıştır. Günümüz
mobilya yapımında, Barok ve Rokoko stillerinin yukarıda belirtilen çok
abartmalı ve yüksek maliyetli biçimlerinin uygulanması ekonomik nedenlerle güç
olduğu için, daha çok XV. ve XVI.Louis stillerinin sadeleştirilmiş biçimleri
“Klasik Mobilya” olarak adlandırılmaktadır. XVIII. yüzyılın sonlarına doğru
Avrupa ülkelerinde, ekonomik nedenlerden ötürü, daha yalın mobilya tipleri
aranmaya başlamış, bunun sonucunda öncelikle Fransa ve İngiltere’de olmak üzere
“Neoklasizm” diye adlandırılan yeni çağa ait stiller gelişme göstermiştir.
3.Türkler’de Mobilya Büyük çoğunluğu göçebe yaşayan Türklerde ev eşyası da
basit ve kolay taşınabilir nitelikteydi. Ancak yerleşik yaşama geçmiş
topluluklarda mobilya denebilecek eşyaya rastlanırdı. Bunların başlıcaları
saraylarda görülen taht ve ahşap karyolalar ile evlerde kullanılan sedirler ve
oturgaç denen arkalıklı ya da arkalıksız sandalyelerdi. Yerleşik yaşamın
yaygınlaştığı dönemde de mobilya türlerinde fazla bir artış olmadı. Selçuklu ve
Osmanlı dönemlerinde kullanılan başlıca mobilyalar sedir, sandık, çekmece,
sofra altlığı, bunun üstüne konan madeni sini, mangal, beşik, kavukluk ve
rahleydi. Bunların çoğu basit olarak yapılmış eşyalardı. Ama maden ve ahşap
oyma, sedef, bağa ve fildişi kakma ya da Edirnekâri denen lake ile işlenmiş
olanları da vardı. Karyola henüz yaygınlık kazanmamıştı. Yere serilen yataklar
sabahları toplanıp yüklük adı verilen gömme dolaplara kaldırılırdı. Bu
dolapların kapaklı olanlarında çeşitli motiflerle süslemelere, lak tekniğiyle
boyamalara da yer verilmiştir. Batı tarzı yaşama yöneliş ilk kez Lale Devri’nde
(1718-30) görülmeye başlanmış, ama yaygınlaşamadan son bulmuştu. Gene 18.
yüzyılda batı ile artan ilişkilerin sonucu olarak ülkeye giren sınırlı sayıdaki
mobilya geleneksel mimariye ve yaşam biçimine uymadığı için kullanılamadığı
gibi zaman zaman tepki de görmüştür. 19. yüzyılda batılılaşma yolundaki
atılımlarla birlikte mimarlıkta görülen değişmeler batı tarzı mobilyanın da
yaygınlaşmasına yol açmıştır. Önce sarayda görülen bu değişme Tanzimat’tan
sonra hızlanmış, sarayda kullanılmaya başlanan masa, iskemle ve koltuk gibi
eşyalar, daha sonra devlet dairelerine oradan da evlere yayılmıştır. Ama
özellikle evlerde daha uzun süre Türk ve batı tarzı mobilya bir arada
kullanılmış, hatta kolay benimsenmesi için batılı mobilya tasarımcıları doğu
yaşamına ve beğenisine uygun değişik mobilyalar üretmeye çalışmışlardır.
Cumhuriyetten sonra giderek hızlanan kırsal alanlardan kentlere göç, ticaret ve
sanayinin gelişmesi, eğitimin yaygınlaşması, kitle iletişim araçlarının
çoğalması gibi etkenler geleneksel yapıyı kırarken ve yaşam biçimini
değiştirirken, batı tarzı mobilyayı da egemen kılmıştır. Bununla birlikte
kırsal kesimde hâlâ geleneksel ev eşyası yaygın olarak kullanılmaktadır.
Stunları oymalı Lake köşe gümüşlük
Oyma motifli louis stil ayaklı ahşap elbise dolabı
Yukarıda bulunan elbise dolabınının komodin takımı
Aynı takımın çalışma masası ve kitaplığı
Klasik barok stili oymalı klasik vitrin
Yine klasik bir köşe dolabı lake boya yapılmış oldukça şık görünümlü
Ceylan ayaklı lake boya yapılmış klasik kolçaklı sandalye
Klasik dehpa görünümlü dolap içerisine şömine monte edilmiş
Rönesans tarzda motifleri olan klasik boy aynası
Lake boyalı stunları oymalı gümüşlük vitrin
Torna stunlu ve ayrıca göbek ve ayaklarına oyma yapılmış ayaklı askı
Yarı klasik muhtelif yerlerine oymalar yapılmış ahşap kitaplık
Kolçakları oymalı Klasik sallanan koltuk
Torna parçalarla konstrüksiyonu desteklenmiş sallanan tabure
Rönesans stili torna ayaklı zarif bir oturma grubu. Boya lake olarak yapılmıştır.
Klasik tarzda oymalı yapılmış lake boyalı ayrıca oymalar altın yaldızla boyanmış karyola
Kapitone döşeme yapılmış lake boyalı oymalı karyola başlıkları ,oymalar ve göbekler boya deenli
Rokoko stili oturma grubu ve sehpa. Oyma figürler oldukça yoğun olarak kullanılmıştır.
Rönesans stili lake boyanmış oturma grubu. Dengeli ve zarif oymalar yapılmıştır.
Gerçekten krallara layık Barok stil oymalı ve altın varaklı süper bir yemek odası takımı
Torna başlıklı tacına hafif oymalar yapılmış sade ve zarif karyola başlığı
Göbekli yanlar heaphille white stilde oymalı sütunlu altın varaklı konsol dolap
Eskitme tarzı burma ve burgu tornalı yatak odası takımı. Ayrıca kapak üzerlerinde marketri çalışmalar yapılmıştır. Muhtelif kısımları oymalı ceviz takım
Barok tarzı lake boyalı kapitone döşeme başlıklı kadifeli klasik yatak odası takımı
Yarı klasik muhtelif yerlerinde oyma bulunan beyaz amerikan boyalı elbise dolabı ve şifonyeri
Rönesans stilde hatlara sahip lake boyalı yemek masası ve sandalyeleri (yemek odası takımı)
Modern ve klasik hatları bünyesinde barındıran lake boyalı vitrin ve televizyon ünitesi
Barok stil beyaz lake boyalı oyma motifli çalışma odası takımı
Klasik Barok stili lake boyalı krem yemek odası takımı. Yukarıdaki çalışma odası takımının modeli
Klasik Barok stil elbise dolabı ve ayaklı elbise askılığı. İkisi de lake krem rengi boyanmıştır
Barok stili atakları palmet oymalı lake boyalı çalışma masası ve sandalyesi
Barok stili atakları palmet oymalı lake boyalı çalışma masası ve sandalyesi
Barok stili atakları palmet oymalı lake boyalı çalışma masası
Barok stili atakları palmet oymalı lake boyalı çalışma odası takımı zerafetiyle adeta büyülemekte
Rönesans stili oturma grubu Yarı klasik
Ceylan ayaklı oyma motifleri olan lake boyalı orta sehpa
Rönesans ve barok melezi klasik gümüşlük vitrin. Krem lake boya yapılmış
Ceylan ayaklı oyma motifleri olan lake boyalı orta sehpa
Küt Ceylan ayaklı oyma motifleri olan çekmecelı raflı lake boyalı orta sehpa
Ceylan ayaklı oyma motifleri olan lake boyalı orta sehpa
Küt ceylan ayaklı yarı klasik raflı çekmeceli lake boya yapılmış dolap
Ceylan ayaklı çekmeceli oyma motifleri olan lake boyalı orta sehpa
Küt ceylan ayaklı yarı klasik raflı çekmeceli lake boya yapılmış dolap
Ceylan ayaklı çekmeceli oyma motifleri olan lake boyalı orta sehpa
Ceylan ayaklı oyma motifleri olan lake boyalı orta sehpa
0 yorum:
Yorum Gönder